whatsapp

Kuğulu tabiat parkı ve çevresi

TURİZM 12.11.2019 - 02:02, Güncelleme: 09.09.2021 - 14:46
 

Kuğulu tabiat parkı ve çevresi

Ali Kazankaya- Araştırmacı- Yazar
        Seydişehir Anadolu’nun Tarihi ve Doğal güzellikleriyle iç içe yaşayan nadir şehirlerden biridir.         Kuğulu Tabiat parkı çevresinde Tarihi Okluk Beli, Kalafat Dağı, Küpe Dağı, Ferzene Mağarası ve Gürlevük’ü anlatmaya çalışacağım.          Kuğulu çevresi antik çağlardan beri çeşitli kavimlerce genellikle pagan dönemlerinde iskâna uğramış yerleşim yerlerinden Ferzene Mağarası araştırmalarımıza göre Frigler Döneminde insan yaşamına elverişli çevresinin bol ağaçlıklı suyu av hayvanlarının bol ve tehlikelere karşı korunaklı olması hasebiyle seçilmiş bir mağaradır. 3 Duvarlarında çok sayıda nişler mevcut olup bu nişlere ikonlar konulduğu tahmin ediliyor Bu mağara hem iskân ve hem de dini ibadetler için kullanıldığı tespit edilmiştir.( Paganizm zaman zaman Türkçe putperestlik anlamında kullanıldığı gibi özellikle Hıristiyanlık‘ta İbrahim’ i Dinlerin dışında kalan ruhani veya dini öğreti ve doğa dinlerinin uygulama ve gelenekleri ni genel anlamda kapsar) 4             Kuğulu Tabiat Parkını ve Ferzene Mağarası’nı önemli yapan sebep Küpe Dağı (Küpeli Dağı ) adını veren Anadolu Kybele Ana Tanrıça heykelinin 2008 yılında Kuğulu Tabiat Parkı’n da bulunması bir buçuk ton ağırlığında kafa kısmının pagan döneminde koptuğu tahmin edilen Ana Tanrıça Heykeli Konya Arkeoloji Müzesi ne götürülüp orada sergilenmektedir. 5             Tarihi Okluk Beli ve Kalafat Dağı              Okluk Beli Kalafat Dağı’nın doğusundan geçen antik çağlardan beri kullanılan İç Anadolu’yu Akdeniz’e bağlayan askeri ve ticari kervan yolu olduğu gibi II. Haçlı Seferi Yolu tarihi bir geçittir. 6               Alman İmparatoru III. Kontrat ile Fransa Kralı VII. Louis tarafından yönetilen II. Haçlı Ordusu’nun Selçuklu Sultanı I. Mesut ile yaptığı ( 1147-1149 ) meydan muharebesindeki bozgundan sonra Seydişehir‘in batısında bulunan bu gün halkın Velvelid dediği yerde haçlılarca ( Elite-Elit Seçkin, Seçkinler diye adlandırırlar)   toparlanıp kendilerine gelebilmek için Yenice, Kızılca ve Kavak köyleri (mahalleleri ) arasındaki Asar Tepe’de bulunan Bergama Krallığına Bağlı M.S. 2-3 yy en parlak dönemini yaşamış ve miadını doldurmuş Antik Amblada Kenti nin taşlarını getirerek geçici iskanda kullanmışlar daha sonraları ( Seydişehir’in Kurucusu Seyyid Harun Veli tarafından Cami, hamam kale kapı ve surları yapmak için bu taşları götürerek kullanmıştır. 7            II. Haçlı Ordusu toparlanarak Kudüs’e gitmek üzere bu günkü Manav yolundan Okluk Beli’nin başladığı noktada Pazar Beleni denilen yerden (Dört kervan yolunun birleştiği yer )Kalafat Dağı’nın kuzey doğu bölgesi buradan yukarıya çıkan askeri ve ticari yolu devam ederek dokuz dönemeçten devamla Simyam  (Süleymaniye) den güneye devam ederek Zomana Boğazı’ndan (Bu gün Seydişehir, Cevizler Akseki kavşağı Antalya Yolu)  Naras Köprüsünden Pazarcı (Manavgat) Taşucu’ndan Kudüs’e geçerler Kudüs’te aradıklarını bulamazlar daha sonra gemilerle Avrupa ‘ya perişan bir şekilde dönerler.              Kalafat Dağı adının nereden geldiği:            Makedonyalılar Hanedanı’ndan gelen Bizans İmparatoru IV.Mikhail yeğeni V.Mikhail Kalafatçı’ yı İmparator yapar halk ayaklanır istemez V .Mikhail kaçarak Ayasofya Kilisesi’ ne sığınır ve yakalanır isyan eden halk gözlerini kör eder. Onun içindir ki: Kalafat Dağı’nın tepede şimdi yıkılmış gözetleme kulesi varmış Seydişehir halkı da zirveye dede derler önemli bir geçit noktası olması nedeniyle Kalafatçı Mikhail adına Kalafatçı ( Kalafat Dağı)olarak söylenegelmektedir. 8             Kuğulu Tabiat Parkı Bölgede en çok yağış alan bitki ve ağaç çeşitliliğinin olduğu gibi suyu bol bir bölgedir.              Seydişehir halkının Büyük Gürlevük diye adlandırdığı yer Tarihi Ferzene Mağarası’na yürüyüş yolundan çıkarken mağaraya varmadan Gürlevük’ün patlayıp suyun akmasıyla zamanla oluşmuş Kuğulu Tabiat Parkı’na doğru inen su ve yatağıdır. 9               Büyük Gürlevük Dağın böğründen devamlı akan bir su değil Havanın şartlarına göre çok şiddetle bayır aşağı gürleyerek çağlayanlar şeklinde akan bir deredir. Dağın yukarılarında Yörüklerin Büyük Yalak Küçük Yalak diye adlandırdıkları dolin şeklinde çok büyük çukurlar karların çok yağdığı 2-3 metre dolduğu zaman ani lodos esmesi ile bu kalın kar tabakası yalaklardan aşağı hızla erir dağların içleri kireçli kalkerli dağlar olması sebebiyle dağ içindeki büyük kaklıkların dehlizlerin suyla ani dolması ile kabına sığamayarak Ferzene’ nin altından sifon yaparak yukarıya doğru sesli bir şekilde fışkırarak çıkar yer dik ve bayır aşağı olduğu için şelaleler şeklinde gürleyerek sesli bir şekilde hızla Kuğulu Parkı’nın içine varır birinci göletten 2. gölete oradan da Kalafat Dağı’nın dibindeki Oğlak Geçinden akarak Suğla Gölü’ne gider. Bu olay aynı şekilde çok ve şiddetli yağmurlar yağdığı zaman Dağların altındaki dehlizler dolduğu zamanda Büyük Gürlevük patlar. 10              Önemli bir ayrıntı aktarayım Yukarıda anlattığım gibi bu dağların içinde dehlizler kaklıklar olduğu için Seydişehir’e has Yağ  Balığı dediğimiz balıklar mevsiminde yumurtalarını bırakabilmişse dehlizlerde su olup üreyip çoğalmışlarsa Gürlevük’ün patlaması sonucu su ile Yağ Balıkları bazen beraber akar Seydişehir’de balık aktı denilir.                Küpe Dağı ve Küpe Çukuru:                 Seydişehir’in güney batısında 2451 rakımlı Seydişehir’in Kuruluşuyla özdeşleşmiş Seydişehir sınırları içinde tarihi bir dağdır. 11                  Antalya ve Akseki’li araştırmacılar Küpeli Dağ diye yazarlar oluşumunda çökme etkisi büyük olan zirvedeki Küpe çukuru Elmesut yaylasındaki Şemsin Çukuru oluşumu gibi ilgiçtir  Küpe Çukuru ( dolin in ) çapı 2 100 mt taban genişliği 1200 mt krater ağzı şeklindedir Küpe Çukuru yamaçlarında kalker ve pliş kontaklarındaki pınarlardan akan küçük dereler çanağın batısında bulunan büyük düdene dökülür düden kapanırsa 5 futbol sahası büyüklüğündeki çukur su ile dolabiliyor. 12                     1911 yıllarında çok büyük afat neticesinde Beyşehir Gölü taşıyor Suğla Gölü doluyor Akçalar’ a su geliyor Karaören ‘e İncesu,  Bağra, Kuran üzerinden gidiliyor o sene Küpe Çukuru’nda yaylaya gelen İdrisli Aşiretinden 20 yörük çadırlarının bazı akan malların düdenin ağzını kapatması ile boğuluyorlar mezarları Küpe gediğinin oradadır.   Küpe Dağına adını veren FİRİG dönemine ait Kybele Ana Tanrıça heykelinden gelmekte onun içindir ki Antalya Akseki araştırmacıları Kybele den dolayı Küpeli Dağ derler baharın nadir de olsaYılkı Atlarının danslarını uzaktan da olsa görmeye doyum olmaz                     Dağ lar için bulunmaz bir parkur olduğu gibi Seydişehir halkının bu nadir doğa harikası yere sahip çıkması gerekir. 13                         Küpe Çukuru Yayla’sı şahıs ve ya şahıslar Adına tescil edilemez kamu malıdır. Küpe Dağı ve Çukuru Konya İli Seydişehir İlçesi hudutları içindedir Sahip çıkalım.
Ali Kazankaya- Araştırmacı- Yazar

        Seydişehir Anadolu’nun Tarihi ve Doğal güzellikleriyle iç içe yaşayan nadir şehirlerden biridir.

        Kuğulu Tabiat parkı çevresinde Tarihi Okluk Beli, Kalafat Dağı, Küpe Dağı, Ferzene Mağarası ve Gürlevük’ü anlatmaya çalışacağım.

         Kuğulu çevresi antik çağlardan beri çeşitli kavimlerce genellikle pagan dönemlerinde iskâna uğramış yerleşim yerlerinden Ferzene Mağarası araştırmalarımıza göre Frigler Döneminde insan yaşamına elverişli çevresinin bol ağaçlıklı suyu av hayvanlarının bol ve tehlikelere karşı korunaklı olması hasebiyle seçilmiş bir mağaradır.

3

Duvarlarında çok sayıda nişler mevcut olup bu nişlere ikonlar konulduğu tahmin ediliyor Bu mağara hem iskân ve hem de dini ibadetler için kullanıldığı tespit edilmiştir.( Paganizm zaman zaman Türkçe putperestlik anlamında kullanıldığı gibi özellikle Hıristiyanlık‘ta İbrahim’ i Dinlerin dışında kalan ruhani veya dini öğreti ve doğa dinlerinin uygulama ve gelenekleri ni genel anlamda kapsar)

4

            Kuğulu Tabiat Parkını ve Ferzene Mağarası’nı önemli yapan sebep Küpe Dağı (Küpeli Dağı ) adını veren Anadolu Kybele Ana Tanrıça heykelinin 2008 yılında Kuğulu Tabiat Parkı’n da bulunması bir buçuk ton ağırlığında kafa kısmının pagan döneminde koptuğu tahmin edilen Ana Tanrıça Heykeli Konya Arkeoloji Müzesi ne götürülüp orada sergilenmektedir.

5

            Tarihi Okluk Beli ve Kalafat Dağı

             Okluk Beli Kalafat Dağı’nın doğusundan geçen antik çağlardan beri kullanılan İç Anadolu’yu Akdeniz’e bağlayan askeri ve ticari kervan yolu olduğu gibi II. Haçlı Seferi Yolu tarihi bir geçittir.

6

              Alman İmparatoru III. Kontrat ile Fransa Kralı VII. Louis tarafından yönetilen II. Haçlı Ordusu’nun Selçuklu Sultanı I. Mesut ile yaptığı ( 1147-1149 ) meydan muharebesindeki bozgundan sonra Seydişehir‘in batısında bulunan bu gün halkın Velvelid dediği yerde haçlılarca ( Elite-Elit Seçkin, Seçkinler diye adlandırırlar)   toparlanıp kendilerine gelebilmek için Yenice, Kızılca ve Kavak köyleri (mahalleleri ) arasındaki Asar Tepe’de bulunan Bergama Krallığına Bağlı M.S. 2-3 yy en parlak dönemini yaşamış ve miadını doldurmuş Antik Amblada Kenti nin taşlarını getirerek geçici iskanda kullanmışlar daha sonraları ( Seydişehir’in Kurucusu Seyyid Harun Veli tarafından Cami, hamam kale kapı ve surları yapmak için bu taşları götürerek kullanmıştır.

7

           II. Haçlı Ordusu toparlanarak Kudüs’e gitmek üzere bu günkü Manav yolundan Okluk Beli’nin başladığı noktada Pazar Beleni denilen yerden (Dört kervan yolunun birleştiği yer )Kalafat Dağı’nın kuzey doğu bölgesi buradan yukarıya çıkan askeri ve ticari yolu devam ederek dokuz dönemeçten devamla Simyam  (Süleymaniye) den güneye devam ederek Zomana Boğazı’ndan (Bu gün Seydişehir, Cevizler Akseki kavşağı Antalya Yolu)  Naras Köprüsünden Pazarcı (Manavgat) Taşucu’ndan Kudüs’e geçerler Kudüs’te aradıklarını bulamazlar daha sonra gemilerle Avrupa ‘ya perişan bir şekilde dönerler.  

           Kalafat Dağı adının nereden geldiği:

           Makedonyalılar Hanedanı’ndan gelen Bizans İmparatoru

IV.Mikhail yeğeni V.Mikhail Kalafatçı’ yı İmparator yapar halk ayaklanır istemez V .Mikhail kaçarak Ayasofya Kilisesi’ ne sığınır ve yakalanır isyan eden halk gözlerini kör eder. Onun içindir ki: Kalafat Dağı’nın tepede şimdi yıkılmış gözetleme kulesi varmış Seydişehir halkı da zirveye dede derler önemli bir geçit noktası olması nedeniyle Kalafatçı Mikhail adına Kalafatçı ( Kalafat Dağı)olarak söylenegelmektedir.

8

            Kuğulu Tabiat Parkı Bölgede en çok yağış alan bitki ve ağaç çeşitliliğinin olduğu gibi suyu bol bir bölgedir.

             Seydişehir halkının Büyük Gürlevük diye adlandırdığı yer Tarihi Ferzene Mağarası’na yürüyüş yolundan çıkarken mağaraya varmadan Gürlevük’ün patlayıp suyun akmasıyla zamanla oluşmuş Kuğulu Tabiat Parkı’na doğru inen su ve yatağıdır.

9

              Büyük Gürlevük Dağın böğründen devamlı akan bir su değil

Havanın şartlarına göre çok şiddetle bayır aşağı gürleyerek çağlayanlar şeklinde akan bir deredir. Dağın yukarılarında

Yörüklerin Büyük Yalak Küçük Yalak diye adlandırdıkları dolin şeklinde çok büyük çukurlar karların çok yağdığı 2-3 metre dolduğu zaman ani lodos esmesi ile bu kalın kar tabakası yalaklardan aşağı hızla erir dağların içleri kireçli kalkerli dağlar olması sebebiyle dağ içindeki büyük kaklıkların dehlizlerin suyla ani dolması ile kabına sığamayarak Ferzene’ nin altından sifon yaparak yukarıya doğru sesli bir şekilde fışkırarak çıkar yer dik ve bayır aşağı olduğu için şelaleler şeklinde gürleyerek sesli bir şekilde hızla Kuğulu Parkı’nın içine varır birinci göletten 2. gölete oradan da Kalafat Dağı’nın dibindeki Oğlak Geçinden akarak Suğla Gölü’ne gider. Bu olay aynı şekilde çok ve şiddetli yağmurlar yağdığı zaman Dağların altındaki dehlizler dolduğu zamanda Büyük Gürlevük patlar.

10

             Önemli bir ayrıntı aktarayım Yukarıda anlattığım gibi bu dağların içinde dehlizler kaklıklar olduğu için Seydişehir’e has Yağ

 Balığı dediğimiz balıklar mevsiminde yumurtalarını bırakabilmişse dehlizlerde su olup üreyip çoğalmışlarsa Gürlevük’ün patlaması sonucu su ile Yağ Balıkları bazen beraber akar Seydişehir’de balık aktı denilir.

               Küpe Dağı ve Küpe Çukuru:

                Seydişehir’in güney batısında 2451 rakımlı Seydişehir’in Kuruluşuyla özdeşleşmiş Seydişehir sınırları içinde tarihi bir dağdır.

11

                 Antalya ve Akseki’li araştırmacılar Küpeli Dağ diye yazarlar oluşumunda çökme etkisi büyük olan zirvedeki Küpe çukuru Elmesut yaylasındaki Şemsin Çukuru oluşumu gibi ilgiçtir

 Küpe Çukuru ( dolin in ) çapı 2 100 mt taban genişliği 1200 mt krater ağzı şeklindedir Küpe Çukuru yamaçlarında kalker ve pliş kontaklarındaki pınarlardan akan küçük dereler çanağın batısında bulunan büyük düdene dökülür düden kapanırsa 5 futbol sahası büyüklüğündeki çukur su ile dolabiliyor.

12

                    1911 yıllarında çok büyük afat neticesinde Beyşehir Gölü taşıyor Suğla Gölü doluyor Akçalar’ a su geliyor Karaören ‘e İncesu,  Bağra, Kuran üzerinden gidiliyor o sene Küpe Çukuru’nda yaylaya gelen İdrisli Aşiretinden 20 yörük çadırlarının bazı akan malların düdenin ağzını kapatması ile boğuluyorlar mezarları Küpe gediğinin oradadır.

  Küpe Dağına adını veren FİRİG dönemine ait Kybele Ana Tanrıça heykelinden gelmekte onun içindir ki Antalya Akseki araştırmacıları Kybele den dolayı Küpeli Dağ derler baharın nadir de olsaYılkı Atlarının danslarını uzaktan da olsa görmeye doyum olmaz                     Dağ lar için bulunmaz bir parkur olduğu gibi Seydişehir halkının bu nadir doğa harikası yere sahip çıkması gerekir.

13

                        Küpe Çukuru Yayla’sı şahıs ve ya şahıslar

Adına tescil edilemez kamu malıdır. Küpe Dağı ve Çukuru Konya İli Seydişehir İlçesi hudutları içindedir Sahip çıkalım.

Habere ifade bırak !
Habere ait etiket tanımlanmamış.
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve seydisehirgundem.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.