Anayasa; Başlangıç, Genel Esaslar, Temel Haklar ve Ödevler, Cumhuriyetin Temel Organları, Mali ve Ekonomik Hükümler, Çeşitli Hükümler, Geçici Hükümler ve Son Hükümler olmak üzere toplam yedi bölümden oluşuyor. Anayasa’nın tartışma konusu olan 4’üncü maddesi, ilk üç maddenin değiştirilemeyeceği ve değiştirilmesinin tekliflerinin dahi edilemeyeceği hükmünü alır.

Anayasa’nın ilk 4 maddesi nedir?

I. Devletin şekli

MADDE 1- Türkiye Devleti bir Cumhuriyettir.

II. Cumhuriyetin nitelikleri

MADDE 2- Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk devletidir.

III. Devletin bütünlüğü, resmî dili, bayrağı, millî marşı ve başkenti

MADDE 3- Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir.

Bayrağı, şekli kanununda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır.

Millî marşı İstiklal Marşı’dır.

Başkenti Ankara’dır

IV. Değiştirilemeyecek hükümler

MADDE 4- Anayasanın 1’inci maddesindeki Devletin şeklinin Cumhuriyet olduğu hakkındaki hüküm ile, 2’nci maddesindeki Cumhuriyet’in nitelikleri ve 3’üncü maddesi hükümleri değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez.

Anayasa’nın 4’üncü maddesi değiştirilebilir mi?

Bildiğiniz gibi anayasa; egemenlik haklarının kullanım yetkisinin devlete verildiğini ve nasıl kullanılacağını gösteren toplumsal bir sözleşmedir. Bu sözleşmenin maddeleri, hükümete devleti yönetirken uyulması gereken kuralları kapsar. Hiçbir madde diğerinden bağımsız değildir. Devlet adamlarının bu maddelere uymamaları, Anayasa’ya aykırılık ve suç teşkil eder.

Ancak HÜDA PAR Genel Başkanı Zekeriya Yazıcıoğlu, değiştirilmesi teklif dahi edilemeyen Anayasa’nın 4’üncü maddesinin değişmesi gerektiğini söylüyor. Üstelik kendisi gibi düşünmeyenlere hakaret ederek.  Son seçimlerde yüzde 0,55 oranında oy alan etkisiz bir partinin görüşlerinin kamuoyunu bu kadar meşgul etmemesi gerekirdi.  Ancak konunun hassaslığı vatandaşların tepki göstermesine sebebiyet verdi.

Yapıcıoğlu’nun karşı çıktığı Anayasa’nın 4’üncü maddesi, ilk üç maddeye dokunulmazlık kazandırıyor. Yani, Yapıcıoğlu aslında neye karşı çıktığını gizlemeye çalışsa da derdinin dördüncüde değil, ilk üç maddede olduğunu anlıyoruz.

İstedikleri en büyük değişiklik, devletin bölünmez bütünlüğünü sarsacak Laiklik ilkesinin kaldırılmasıdır. Laiklik ilkesi kaldırılmadığı takdirde hukuken hiçbir amaçlarına ulaşamayacaklardır. Ülkemizin temel taşlarından biri olan laiklik ilkesi, devletin bekası için vazgeçilmezdir. “Ahmakların bile anlayabileceği gibi” ve Anayasa’da yazıldığı gibi 4’üncü maddenin değiştirilmesi hiçbir şekilde teklif dahi edilemez.

Anayasa değiştirilebilir mi?

TBMM’de çoğunluğa sahip olan Cumhur İttifakı partilerinden AK Parti ve MHP, yargı krizine çözüm olarak anayasa değişikliğini gündeme taşıdı. Anayasanın değiştirilmesine ilişkin detaylar ise yasanın 175’inci maddesinde açıklanmış durumda.

 “Anayasanın Değiştirilmesi” maddesinde yer alan bilgilere göre “Anayasa’nın değiştirilmesi, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) üye sayısının en az üçte biri tarafından yazılı olarak teklif edilebilir. Anayasa’nın değiştirilmesine ilişkin teklifler Genel Kurul’da iki defa görüşülür. Değiştirme teklifinin kabulü, Meclisin üye sayısının beşte üç çoğunluğunun gizli oyuyla mümkündür.”

Yani 600 milletvekilinin yer aldığı Meclis’te değişiklik teklifi üye sayısının en az üçte biri olan 200 milletvekili tarafından yazıyla teklif edilebilir. Ancak bu teklifin kabulü için beşte üç çoğunluk olan yani 360 vekilin onay vermesi gerekmektedir. Böylelikle Anayasa değiştirilebilir.