Tarihçi yazar; Mehmet Kiraz.

Orta Doğu’da yer almaktadır.

Münbit Hilal veya Verimli Hilal olarak da bilinen Bereketli Hilal kavramı ilk defa, Doğu’da bulunan uygarlıkların ve geçmiş zamanlardan günümüz zamanına kadar Doğu bölgesinin tarihi ve coğrafi yapısını araştırmış olan Amerikan kökenli oryantalist/ doğubilimci ve arkeolog James Henry Breasted tarafından 1914 tarihli bir lise öğretim kitabında yer almıştır.

Bereketli Hilal terimi James Henry Breasted tarafından Orta Doğu’da yer alan hilal şekilli bir bölgeyi açıklamak amacıyla kullanılmış, bu terimin beğeni görmesi ve halk tarafından yaygın olarak kabul edilmesi sonrasında diğer çeşitli bilimsel makalelerde ve haberlerde yer almasıyla birlikte yaygın kullanıma geçmiştir ve bu yaygın kullanım günümüzde de hala kullanılmaktadır.

Bereketli Hilal kavramının orijinal versiyonu ilk önce “Fertile Crescent” olarak yazılmış, ardından ise türlü dillere çevrilmiş ve dünya genelinde kullanılmaya başlanmıştır.

 Türkçeye doğrudan çevrilmiş olan bu kavramdaki “Fertile” kelimesi “Bereket” ve “Crescent” kelimesi “Hilal” veya “Yeni Ay” anlamına gelmektedir.

Bereketli Hilal Neresidir?

Türkiye’nin Güneydoğu bölgesini, Suriye’yi, Irak’ı, Ürdün’ü ve İran’ın bir kısmını kapsayan Bereketli Hilal olarak adlandırılan bölge, insanlık tarihinde yerleşik yaşama geçme evresini yani Neolitik Çağ veya Yeni Taş Çağı olmak üzere adlandırılan çağlara geçişe tanıklık etmiş bir alandır. Avcılık ve toplayıcılığı arkada bırakıp yerleşik hayatı benimsemeye ve tarımla uğraşmaya başlayan insanların hayvan ve bitki türlerini evcil hale getirmeye başlamasıyla birlikte avcı olarak kalan bir nüfus olmasına rağmen çoğu insan tarım temelli yaşama geçmiştir ve bununla birlikte insan nüfusunda kayda değer bir artış olmuştur.

Tarım devriminin sonuçları arasında nüfus artışı yanında birçok farklı netice de bulunmaktadır.

Tarım devriminin insanlık tarihinde çok büyük bir öneme sahip olmasının nedeni yalnızca nüfus artışı değil, aynı zamanda ticaret ile birlikte göç kavramının doğması, bu şekilde de farklı alanlarda tarımın yapılmasıdır.

Bereketli Hilal Nereleri Kapsar?

Coğrafi ve tarihi bağlamda kayda değer öneme sahip olan Bereketli Hilal, günümüzde Orta Doğu olarak adlandırdığımız coğrafyada yer alır.

 Bu bölge; günümüzde Irak, Suriye, Lübnan, Ürdün, Mezopotamya ve Türkiye’nin güneydoğu bölgesini kapsayan alana denk gelmektedir.

 Bereketli Hilal, geçmişte de birçok önemli uygarlığa ev sahipliği yapmış bulunmaktadır.

Bu uygarlıklardan bazıları şunlardır:

 Babiller, Sümerler, Mısırlılar, Asurlular, Fenikeliler.

 Bu uygarlıkların günümüze kadar kalıntılarının saklanmış olması, maddi açıdan refahta olmalarının sebepleri arasında Bereketli Hilal bölgesinde kurulmaları bulunmaktadır.

Çünkü bu bölgede temel ihtiyaçların sağlanması için gerek duyulan besin maddeleri, gerekli su ve tarıma elverişli ılıman bir iklim bulunmaktadır, bu sayede geçmişte bu bölgede kurulmuş olan uygarlıklar yaşama elverişli ortamdan faydalanarak ve ayrıca diğer alanlarda da gelişerek günümüzde “gelişmiş” olarak nitelendirdiğimiz uygarlıklar arasına girmeyi başarmışlardır.

Bereketli Hilal bölgesinin tarıma elverişli oluşu çiftçilerin de işini kolaylaştırmakta, daha fazla iş üstlenebilmelerine olanak vermektedir.

 Daha fazla işi kaldırabilecek olan çiftçilerin iş yükünün altından gelebilmeleri ve işlerini daha kolay yapabilmeleri içinse saban benzeri aletler kullanılmaya başlanmıştır, bu gelişmeyi tarım devrimi dönemindeki teknolojik bir gelişme olarak kabul etmek mümkündür.

 Çoğu alanda kolaylık sağlanması ile birlikte daha insanların daha fazla boş zamanı olmuş ve iş dışındaki aktivitelere ve bilime ayırabilecekleri daha fazla zaman yaratılmıştır.

Bereketli Hilal Alanı, (MÖ 7500), Çanak Çömlek Öncesi Neolitik döneme ait başlıca yerleşim yerleri.

Mezopotamya'nın dağlık bölgeleri, örneğin Shanidar Mağarası'nın (65.000–35.000 yıl önce) bulunduğu yerde, Neandertal döneminden beri işgal edildi , ancak bilinen bir sanatsal yaratım yoktu.

Mezopotamya'nın ilk sanatsal ürünler alanında görüntülenir.

 Yukarı Mezopotamya'nın sonunda, sadece Neolitik'ten sırasında Çömlek Öncesi bir basit insanlarda temsilleri ve hayvanların yanı sıra ile, bir süre megalitler 9,500- (8000 M.Ö.).

 Bu, Levant'ta , Hayonim Mağarası'nda olduğu gibi, daha erken bir gelişme döneminin ardından , 40.000 ila 18.500 BP arasında değişen tarihlerle Üst Paleolitik'in en erken tarihlerinden bilinen atlar gibi hayvan oymalarıydı .

Tarihöncesi ve Antik Mezopotamya'da iklim Mısır veya İndus Vadisi'ndekinden daha soğuktu, yani Dicle ve Fırat nehirlerinin vadileri günümüz çöllerinden çok farklıydı; yaylalarda, bitki örtüsü bakımından zengin, keçi, yaban domuzu, geyik ve tilki ile dolu bozkır ve savanlarla serpiştirilmiş orman şeritleri vardı.

Tarımın icadından sonra, çiftçiler vadide çalıştılar, ancak topluluk daha kolay tahkim edilebilir tepelerde yaşadı.

Çin ve İndus Vadisi Uygarlığının aksine, köylerin iki ekonomik yönelimi vardı: yokuş aşağı tahıl tarlalarına ve yokuş yukarı, zengin altın ve bakır madenleriyle Anadolu dağlarına. Mezopotamya kültürleri bu nedenle sürekli olarak kendi avantajları ve zorlukları olan bir akış halindeydi.

Bereketli Hilal Kentleri...

Bereketli Hilal coğrafyasının içerisinde bulundurduğu ülkelerden bir tanesi olan Suriye, on dokuzuncu yüzyıl kapsamında ve kentselleşme bağlamında en gelişmiş ülkeler arasında yer alıyor. Zaman içerisinde Bereketli Hilal coğrafyasındaki kentsel gelişmeler güneye kaymakta ve bu kısımlara den gelen ülkelerde daha iyi ve standartlara daha yakın birer kentsel yapı görülmektedir. Nüfus kaymaları açısından bakıldığında ise Suriye’den başlamak üzere Irak’a doğru bir kayma gerçekleştiği görülmektedir.

 Irak’a kayan nüfusun ise köyden kente doğru gerçekleşen göç sonrasında bürokrasi, ticaret gibi faaliyetlerin geliştiği, vergilerin oluşturmuş olduğu yükü ve bunun yanında toprakların kentteki insanlar tarafından kullanılmasıyla birlikte gelir elde edilmesi gözlemlenmiştir.

Bu şekilde çeşitli olumlu değişimlerin gözlemlenilmesi ve ekonomik açıdan refaha ulaşılması ardından Irak temelli göçün arttığı gözlemlenmiştir.