Tanrıları Taştandı kitabı yayımlandı

(Şanlıurfa'nın 18 kilometre kuzeydoğusundaki Haliliye ilçesine bağlı Örencik köyü yakınlarında yer alan Göbeklitepe'deki dikilitaş örnekleri / Fotoğraf: Alman Arkeoloji Enstitüsü Arşivi)

Çatalhöyük Kazı Başkanı ve Anadolu Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Umut Türkcan'ın “Tanrıları Taştandı” başlıklı kitabı Arkeoloji ve Sanat Yayınları tarafından yayımlandı. Şanlıurfa Harran bölgesi Tek Tek Dağları’nda keşfedilen ve 1995’te kazılmaya başlanan, sıra dışı törensel yapılarıyla Göbeklitepe, Önasya’da Neolitik Çağ’ın başlangıcında farklı soyutlaştırmalara ve standart simgecilik anlayışına dayanan törensel kurumlara sahip ve gelişkin yerleşim modelleri sunan bir toplum yapısı ile karşı karşıya olduğumuzu gösteriyor. Son avcı-toplayıcıların eseri olan bu törensel yapılar ve burada görülen standartlaşmış zengin ve eşine az rastlanır ikonografi anlayışı, yapılar gömülüp terk edildikten sonra binlerce yıl bir daha görülmemiştir. Ancak 5000 bin yıl sonra Güney Mezopotamya’da, daha çok Uruk Dönemi’nin sonunda erken devlet biçimlerinin ortaya çıkışında tekrar görülmeye başlamıştır. "Tanrıları Taştandı" kitabı bu ilginç döneme bütünsellik içinde yaklaşıyor. Prof. Dr. Mehmet Özdoğan’ın deyişiyle; “Ali Umut Türkcan bu 60 yıl içinde ortaya çıkan bulguları, artık tartışmasız olarak kabullenilmiş sonuçları, anıtsal yapıları, heykelleri, kabartmaları ve dikilitaşları bu kitapta bütüncül bir bakış açısıyla ele alarak tanıtmaktadır. Ben Ali Hoca’nın anlatımlarına ‘nereden nereye geldik’ öykünmesiyle bakmadan edemedim. Bu bağlamda kitap, sıra dışı nesneleri yapma isteği ve zamanı olmadığını düşündüğümüz, inanç, büyü ve tılsımı kilden basit küçük heykelcikler ya da kayaları çiziktirdikleriyle gerçekleştirdiklerini düşündüğümüz ‘Neolitik topluluk’ tanımının birkaç on yıl içinde nasıl olup da bu kadar değiştiğini yansıtmasıyla, birçoğumuz için vazgeçilmez bir el kitabı olacaktır.”